Audytorska ocena aktualnej sytuacji Szpitala, analiza prognozowanych trendów w systemie ochrony zdrowia oraz strategiczne rekomendacje w zakresie nowego Programu Medycznego to najważniejsze elementy opracowywanego przez wiele miesięcy intensywnych prac i konsultacji Programu Naprawczego dla Regionalnego Szpitala Specjalistycznego im. dr. Władysława Biegańskiego w Grudziądzu. Założenia programu Dyrekcja Szpitala przedstawiła 12 kwietnia br. podczas posiedzenia komisji budżetu Rady Miejskiej Grudziądza.

Efektem jego wdrożenia ma być w perspektywie kilku lat uzdrowienie sytuacji finansowej i budowa silnej jednostki, gwarantującej odpowiednią opiekę medyczną mieszkańcom Grudziądza i regionu. 

W ramach opracowania Programu Naprawczego eksperci i audytorzy przeprowadzili we współpracy z Kierownictwem i pracownikami Szpitala analizę dokumentów i danych statystycznych, analizę prognozowanych trendów (w tym w szczególności trendów demograficznych i epidemiologicznych), wynikających z opracowanych przez Ministerstwo Zdrowia „Map Potrzeb Zdrowotnych”, ocenę nasycenia łóżek szpitalnych i otoczenia działalności leczniczej w zasięgu Szpitala, analizę wdrożonych oraz planowanych do wdrożenia zmian w zakresie funkcjonowania rynku usług medycznych w Polsce oraz analizę – w kontekście potrzeb inwestycyjnych Szpitala – zasad przeprowadzania inwestycji w ochronie zdrowia. Opracowanie zawiera również rekomendowany i optymalny Program Medyczny Szpitala, a także prognozy finansowe na okres 20 lat działalności Szpitala. 

W toku prac audytorskich stwierdzono, że poważnym problemem Szpitala jest fakt, że większość podstawowych komórek organizacyjnych Szpitala (38 z 49) – w tym przede wszystkim oddziały łóżkowe – jest nierentownych. Rachunek ekonomiczny, w ocenie ekspertów i Dyrekcji Szpitala nie jest i nie może być jedynym czynnikiem warunkującym decyzje strategiczne.  – Ochrona zdrowia jest specyficznym obszarem działalności gospodarczej, w której oprócz czynników czysto ekonomicznych, wpływ na podejmowane decyzje mają inne czynniki, w tym w szczególności tzw. czynnik społeczny – czyli dobro pacjenta i dostępność do świadczeń zdrowotnych. Odpowiedzią na racjonalną politykę ekonomiczną i zapewnienie odpowiedniej dostępności ma być właściwy i dostosowany do zapotrzebowania nowy Program Medyczny Szpitala – podkreśla Maciej Hoppe, Dyrektor Szpitala w Grudziądzu.  

Z przeprowadzonych analiz wynika, że jedną z głównych przyczyn aktualnych problemów Szpitala w Grudziądzu jest nadmierna – w stosunku do osiąganych przychodów – rozbudowa Szpitala. Na budowę i wyposażenie Szpitala w latach 1985-2014 wydatkowano ok. 541,41 mln zł, z tego 340,44 mln zł ze środków zewnętrznych (ok. 45,34 mln zł – z budżetu Miasta Grudziądz, ok. 272,74 mln zł – z budżetu Państwa, ok. 19,73 mln zł – ze środków UE, ok. 2,25 mln zł – z Ministerstwa Zdrowia, ok. 373,3 tys. zł z innych źródeł, np. zbiórki publiczne, ok. 200,98 mln zł ze środków własnych Szpitala (przede wszystkim pożyczki).

Tak znaczne dofinansowanie budowy Szpitala ze środków budżetu Państwa oznacza, że Szpital miał spełniać istotne – ponadregionalne – znaczenie w systemie ochrony zdrowia w Polsce i w związku z tym w aktualnie – niezmiernie trudnej – sytuacji finansowej Szpitala konieczne jest podjęcie starań, których celem będzie uzyskanie wsparcia Państwa w procesie restrukturyzacji Szpitala, w zakresie:

• zwiększenia przychodów Szpitala – co pozwoli na wykorzystanie potencjału posiadanego przez poszczególne komórki organizacyjne Szpitala;
• wsparcia Szpitala w pozyskaniu kredytu restrukturyzacyjnego pozwalającego na restrukturyzację części zobowiązań Szpitala.

W ocenie audytorów i ekspertów Podmiot Tworzący, czyli Miasto Grudziądz stoi przed koniecznością podjęcia decyzji o dalszym funkcjonowaniu Szpitala w aktualnym zakresie, przy jednoczesnym wdrożeniu w Szpitalu niezbędnych działań restrukturyzacyjnych w obszarach: operacyjnym, inwestycyjnym i finansowym (w tym restrukturyzacji zadłużenia).

Przedstawiona w Programie Naprawczym wizja i strategia dalszego funkcjonowania Szpitala zawiera projekt nowego Programu Medycznego Szpitala przy jednoczesnym wdrożeniu w Szpitalu niezbędnych działań restrukturyzacyjnych w obszarach: operacyjnym, inwestycyjnym i finansowym (w tym restrukturyzacji zadłużenia). W wyniku wdrożenia proponowanych działań naprawczych Szpital z roku na rok będzie redukował wartość straty generowanej z podstawowej działalności operacyjnej, tak aby za kilka lat zbilansować swoją działalność na tym poziomie. Zgodnie z założeniami, Szpital zrestrukturyzuje i zredukuje swoje zadłużenie, w oparciu o pozyskany – długoterminowy i niskooprocentowany – kredyt restrukturyzacyjny. W efekcie placówka pozostanie na poziomie szpitali III-go stopnia w PSZ (przy założeniu, że w funkcjonowaniu PSZ nie nastąpią istotne zmiany) i nie będzie zagrożony ryzykiem likwidacji.

Eksperci wraz z Dyrekcją Szpitala przyjęli założenia przychodowe prognoz finansowych Szpitala na okres kolejnych 20 lat działalności leczniczej. Zakładając, że przychody Szpitala będą wzrastać w roku 2022 zgodnie z ustawowym wzrostem nakładów na NFZ, a w kolejnych latach prognozy w stosunku do ogólnego ustawowego wzrostu tychże nakładów, przyjęto następujące wzrosty przychodów netto ze sprzedaży w ramach umów z NFZ przez Szpital w pozostałych latach prognozy 2022 – 2026 rok do roku: 

• 15,8% w 2022 roku
• 9,9% w 2023 roku
• 8,4% w 2024 roku
• 10,0% w 2025 roku
• 9,7% w 2026 roku

w kolejnych latach założono coraz niższą dynamikę wzrostu przychodów Szpitala, która wynosić będzie 4,7% w 2027, a następnie na skutek systematycznego spadku dynamiki w kolejnych latach, w ostatnim roku prognozy osiągnie poziom 2,7%.

• kontynuacja działalności Szpitala w obecnej postaci, na podstawie której dokonano szacunków wyników finansowych Szpitala na koniec 2021 r., zwiastuje pogorszenie się sytuacji finansowej Szpitala, czego wyrazem jest spadek na koniec 2021 r. wyniku finansowego netto w stosunku do okresu poprzedzającego;
• zgodnie z przyjętymi założeniami, w latach 2022 – 2024 będzie miał miejsce stan przejściowy przypadający na główne działania naprawcze, pozyskanie nowego finansowania dłużnego, oraz dokonanie największej liczby inwestycji rozwojowych; po wskazanym okresie nastąpi – w świetle poczynionych założeń – okres stabilizacji skutkujący poprawą kondycji finansowej Szpitala w kolejnych latach;
• kontynuacja docelowej skali działalności Szpitala przy jednoczesnej realizacji planu inwestycyjnego oraz obsłudze posiadanych zobowiązań nie jest możliwa bez zaangażowania dodatkowego finansowania zewnętrznego;
• nieuregulowana kwestia należności ze strony GIM w kwocie ok. 55,8 mln zł, z jednej strony nie przyczynia się do poprawy płynności Szpitala, a z drugiej, może istotnie wpływać na wiarygodność finansową placówki;
• spłata obecnego zadłużenia oraz wykonywanie założonego przez Szpital planu inwestycyjnego, zgodnie z poczynionymi założeniami, skutkować będzie zapotrzebowaniem na zewnętrzne źródła finansowania w kwocie ok 350 mln zł w ramach zaciągnięcia kredytu inwestycyjno-restrukturyzacyjnego;
• wdrożenie rekomendacji programu naprawczego zgodnie z przyjętymi założeniami, skutkować będzie sukcesywną poprawą sytuacji finansowej Szpitala, co w rezultacie doprowadzi do poprawy wskaźników finansowych;
• w poszczególnych okresach konieczna może okazać się zmiana strategii w utrzymaniu płynności finansowej Szpitala, np. poprzez zmianę harmonogramu planu inwestycyjnego, zmianę warunków pozyskania kredytu inwestycyjno – restrukturyzacyjnego czy zmianę harmonogramu wprowadzenia działań naprawczych w sposób zapewniający poprawę płynności Szpitala w szybszym tempie.

– Obecnie trwa ostatni etap prac nad Programem Naprawczym Regionalnego Szpitala Specjalistycznego im. dr. Władysława Biegańskiego w Grudziądzu, którego założenia konsultowane są z ekspertami z obszaru zarządzania, ochrony zdrowia i finansów, a także z analitykami bankowymi w kontekście rekomendacji w sprawie kredytu inwestycyjno – restrukturyzacyjnego, który zgodnie z założeniami stanowi jeden z filarów Planu Naprawczego. W najbliższym czasie Program będzie przedkładany do opinii organu nadzoru jako Podmiotu Tworzącego Szpital – zapowiada Dyrektor Maciej Hoppe.