Główną przyczyną tego, że nadal tak dużo chorych na nowotwory osób nie udaje się uratować, jest zbyt późne zdiagnozowanie zmian chorobowych (w okresie klinicznego zaawansowania). W wielu przypadkach wystarczyłoby systematyczne wykonywanie badań, które stwarzają możliwość wykrycia choroby we wczesnym etapie jej rozwoju, co daje duże szanse na wyleczenie.

Przyczyny powstawania nowotworów nie są znane, ale istnieje wiele czynników ryzyka zachorowania na te choroby. Europejski Kodeks Walki z Rakiem zawiera zestaw zaleceń, które informują w jaki sposób możemy wpływać na zmniejszenie tego ryzyka. Pełne wydanie publikacji można znaleźć na stronie internetowej: www.kodekswalkizrakiem.pl

Z tej okazji kolejny raz przypominamy, że przestrzeganie zaleceń powyżej wymienionej publikacji pomaga ustrzec się zachorowania na nowotwory, bądź wykryć je we wczesnym stadium rozwoju.

Większość zasad dotyczy profilaktyki pierwotnej, która ma bezpośredni związek z naszym stylem życia. Wytyczne te zalecają dokonywanie właściwych wyborów w sprawach swojego zdrowia – wybór zachowań sprzyjających zdrowiu i eliminację tych, które zdrowiu szkodzą. Poprzez właściwe wybory ograniczamy ryzyko zachorowania m.in. na choroby nowotworowe (np: eliminacja palenia tytoniu, ograniczenie spożycia alkoholu, racjonalne odżywianie, wdrażanie codziennej aktywności ruchowej).

Kilka zasad dotyczy profilaktyki wtórnej, na którą składają się programy badań przesiewowych. Ich celem jest wczesne wykrycie chorób nowotworowych, a także zdiagnozowanie zmian, które nie leczone mogą doprowadzić do powstania nowotworu.

Ważnym elementem działania jest zwrócenie uwagi na alarmujące statystyki dotyczące zachorowalności i umieralności z powodu nowotworów. W 2014 r. zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Nowotworów odnotowano w Polsce 159,2 tys. nowych przypadków zachorowań na nowotwory oraz ponad 95,6 tys. zgonów spowodowanych tymi schorzeniami. Tym samym nowotwory stanowią drugą, po chorobach układu krążenia, przyczynę zgonów w Polsce – odpowiadającą za 27% zgonów wśród mężczyzn i 24% zgonów u kobiet (źródło: Ministerstwo Zdrowia). 

W dalszym ciągu, mimo szeroko propagowanych w mediach informacji na temat badań profilaktycznych, zbyt mało osób w Polsce bierze udział w programach profilaktyki onkologicznej (cytologia, mammografia, kolonoskopia). Badania te umożliwiają zdiagnozowanie choroby w początkowym stadium jej rozwoju. W wielu przypadkach wczesne wykrycie to szansa na skuteczne leczenie.  

Dni walki z rakiem to czas, który powinien zmobilizować do zadbania o swoje zdrowie.

Przypominamy, iż Regionalny Szpital Specjalistyczny w Grudziądzu realizuje aktualnie trzy onkologiczne programy profilaktyczne – w zakresie wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, raka piersi oraz raka jelita grubego, w ramach których wykonujemy badania:

• bezpłatne badania cytologiczne adresowane są do kobiet od 25 do 59 roku życia (niezależnie od miejsca zamieszkania) – finansowane przez NFZ; w ramach programu można je wykonać raz na 3 lata; zapraszamy do Poradni Ginekologiczno-Położniczej (budynek D, parter, gabinet 8 i 9), należy zadzwonić pod nr tel. 56 641 41 87 i umówić się na wizytę,
• bezpłatne badania mammograficzne adresowane są do kobiet od 50 do 69 roku życia (niezależnie od miejsca zamieszkania) – finansowane przez NFZ; w ramach programu można je wykonać raz na 2 lata oraz (dodatkowo) do grudziądzanek od 40 do 49 i od 70 roku życia (z obciążeniem genetycznym) – finansowane przez gminę-miasto Grudziądz; zapraszamy do Pracowni Mammograficznej (budynek D, II piętro, gabinet 241), nie obowiązuje wcześniejsza rejestracja, zapraszamy w poniedziałki, środy, czwartki, piątki od 8 do 13, we wtorki od 8 do 17.
• Bezpłatne badania kolonoskopowe adresowane są do osób od 50 do 65 roku życia i osób od 40 do 49 roku życia (z obciążeniem genetycznym). W ramach programu można je wykonać raz na 10 lat; zapraszamy do Pracowni Endoskopowej (blok E, II piętro, gabinet 221), obowiązuje wcześniejsza rejestracja nr tel. 56 641 43 96; program finansowany jest przez Ministerstwo Zdrowia.

Skierowania na te badania nie są potrzebne. Konieczny jest dokument tożsamości.

Badania profilaktyczne nie chronią przed zachorowaniem, ale pełnią ważną rolę w prewencji chorób onkologicznych. W wielu przypadkach pozwalają wykryć nowotwór we wczesnym stadium rozwoju, stwarzając szansę na skuteczne leczenie. Umożliwiają także zdiagnozowanie zmian, które nie leczone mogą doprowadzić do powstania nowotworu.

Mamy nadzieję, że Dni Walki z Rakiem będą właściwym czasem na podjęcie stosownej decyzji dotyczącej swojego zdrowia. Wiele zależy od nas samych. Zachęcamy do modyfikacji stylu życia – zmiany zachowań szkodzących na sprzyjające zdrowiu oraz do regularnego wykonywania badań. One ratują zdrowie, a w szeregu przypadków życie.

Serdecznie zapraszamy osoby, spełniające powyżej wymienione kryteria, do udziału w programach profilaktycznych.